De Matthäus van Hans Leenders

De Matthäuspassion van J.S. Bach geldt als één van de allermooiste composities ooit. En het is een stuk van vele superlatieven. Niet alleen groot qua omvang, er spelen immers twee orkesten, er zijn dito koren (en zelfs nog een derde sopranenkoor voor de cantus firmus) en tenminste zes solisten nodig voor een uitvoering.

Maar zeker groots wat betreft de indruk die dit werk achterlaat. Een duizelingwekkende opeenvolging van magistrale turbae, troostende aria’s, authentieke koralen en dit allemaal bij elkaar gehouden door de tenor-evangelist.

En met name de Christus-recitatieven, omgeven met een stralenkrans van strijkers, zijn ontroerend mooi.

Dit muziekwerk kent een perfecte mix tussen de nieuwtestamentische woorden van Mattheus in de Lutherbijbel en de teksten voor de recitatieven en aria’s van C.F. Henrici (pseudoniem: Picander) Met name deze laatste moderne teksten zijn bij uitstek geschikt om de theologie van die tijd met eigen woorden weer te geven.

Het is bij beluistering telkenmale weer verbluffend hoezeer Bach vanuit de tekstbetekenis denkt en alle muzikale middelen inzet om tot een optimale expressie te komen. Zo dramatisch, zo beeldend en ondanks de enorme lengte kent het werk geen moment van verslapping . Vanaf de première op Goede Vrijdag 1727 in de Thomaskirche te Leipzig tot nu is dit werk een mijlpaal voor de mensheid gebleken.  Een muzikale bijbel voor elke musicus.

Voor mij, als dirigent, iemand met wortels in de kerk(muziek), geldt het uitvoeren van deze passie dan ook als een lang gekoesterde wens die uiteindelijk bewaarheid wordt.

Soli Deo Gloria